Zgłosiłeś szkodę komunikacyjną do ubezpieczyciela i czekasz na wypłatę odszkodowania? Pamiętaj, że towarzystwo ubezpieczeniowe ma na to, co do zasady, 30 dni, licząc od momentu zgłoszenia szkody. Okres ten obowiązuje również w przypadku obowiązkowego ubezpieczenia OC. W tym czasie ubezpieczyciel z pewnością przeanalizuje, czy aby na pewno odszkodowanie ci się należy i jaka powinna być jego wysokość. Niestety może się zdarzyć, że spotka cię odmowa wypłaty. W jakich sytuacjach może tak się stać?[1]
Ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania
Decyzja ubezpieczyciela o tym, że nie otrzymasz odszkodowania, musi być oczywiście uzasadniona, a ty masz prawo do wglądu w dokumentację, która właśnie stanowi takie uzasadnienie. Najczęściej ubezpieczyciele powołują się na postanowienia OWU, z którymi powinieneś się dokładnie zapoznać przed podpisaniem umowy ubezpieczenia. Musisz być świadomy tego, jakie ryzyka są wykluczone z odpowiedzialności ubezpieczyciela. Wykluczenia są istotnym elementem umowy ubezpieczenia. Kiedy może cię spotkać odmowa wypłaty odszkodowania? Może to wynikać m.in. z:
- Niska wartość szkody – w swojej umowie ubezpieczenia autocasco możesz mieć postanowienie o franszyzie integralnej, czyli wysokości szkody, do której ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności. Przykładowo, jeśli korzystasz z ubezpieczenia AC i szkoda zostanie wyceniona na 300 zł, a franszyza integralna została określona na poziomie 500 zł, to ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania.
- Kwota odszkodowania powyżej sum gwarancyjnych – wprawdzie wysokość sum gwarancyjnych OC wydaje się wystarczająca, ale możliwe są zdarzenia, w których kwota odszkodowania będzie wyższa. Przykładem może być wypadek, w którym poszkodowanymi są wszyscy pasażerowie autobusu, a szkody te są poważne. Wówczas możliwe jest, że nawet ustawowe minimalne sumy gwarancyjne będą zbyt niskie. W takiej sytuacji ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania powyżej sumy gwarancyjnej.[2]
- Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu czy środków odurzających – w takiej sytuacji po pierwsze odszkodowanie z polisy OC dla poszkodowanego w zdarzeniu ostatecznie będzie twoim kosztem. Ubezpieczyciel oczywiście wypłaci odszkodowanie, ale później będzie się domagać od ciebie zwrotu tych środków (tzw. regres). W przypadku ubezpieczeń dobrowolnych np. AC Ubezpieczyciel nie poniesie odpowiedzialności za szkody, które spowodowałeś, będąc pod wpływem np. alkoholu czy środków odurzających.
- Ucieczka z miejsca zdarzenia – jeśli spowodowałeś szkodę, to najgorszym rozwiązaniem jest opuszczenie miejsca zdarzenia. W takiej sytuacji, jeśli zostaniesz odnaleziony przez policję, poszkodowany otrzyma odszkodowanie z twojej polisy OC, ale później będziesz musiał sam pokryć kwotę świadczenia – towarzystwo ubezpieczeniowe wystąpi z żądaniem zwrotu wypłaconego świadczenia (tzw. regres).
- Zakres terytorialny polisy – twoja polisa zapewnia ochronę ubezpieczeniową na terytorium konkretnych krajów. Jeśli do szkody dojdzie w kraju, w którym ochrona ubezpieczeniowa nie obowiązuje, to nie otrzymasz odszkodowania.
- Brak zadeklarowanych zabezpieczeń przeciwkradzieżowych – podpisując umowę ubezpieczenia AC, przeważnie deklarujesz posiadanie określonych zabezpieczeń przeciwkradzieżowych. Jeśli okaże się, że ich nie posiadasz, ubezpieczyciel może zmniejszyć wartość wypłaconego odszkodowania, a nawet całkowicie odmówić jego wypłaty. Oczywiście wszystko jest uzależnione od danej szkody.[3]
- Umyślne spowodowanie szkody.
- Brak ważnego badania technicznego – nie jest to jednak czynnik, który automatycznie powoduje, że nie otrzymasz wypłaty odszkodowania. Sam brak badania niczego nie przekreśla – znaczenie ma to, w jaki sposób stan samochodu przyczynił się do powstania szkody albo jaki miał on wpływ na jej skalę.
Co możesz zrobić w przypadku odmowy wypłaty odszkodowania?
Od decyzji ubezpieczyciela oczywiście przysługuje ci odwołanie. Ile masz na to czasu? W przypadku roszczeń związanych z ubezpieczeniem OC masz 3 lata od dnia zgłoszenia szkody. Wyjątek stanowi sytuacja, w której szkoda wynikła z przestępstwa – wtedy przedawnia się ona nawet dopiero po 20 latach. Oczywiście im szybciej się tym zajmiesz, tym lepiej. Żeby odwołanie miało szansę na pozytywną odpowiedź, musi być konkretne – powinieneś uzasadnić, dlaczego nie zgadzasz się z decyzją ubezpieczyciela. To, co powinno się znaleźć w treści, uzależnione jest od danego przypadku. Możliwe, że warto będzie zlecić rzeczoznawcy wycenę danej szkody, dzięki czemu ubezpieczyciel zmieni swoją decyzję. W ostateczności, jeśli twoje roszczenie rzeczywiście ma podstawy, możesz skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego.[4]
Odszkodowanie a znajomość warunków ubezpieczenia
Towarzystwo ubezpieczeniowe może ci odmówić wypłaty odszkodowania z wielu powodów. Ważne, abyś był świadomy warunków umowy ubezpieczenia i znał treść ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU). Dzięki temu wiesz, jakie są zasady odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela.
[1] Cezary Orłowski, Jak długo ubezpieczyciel może likwidować szkodę?, „Rzecznik Finansowy”, [dostęp: 1 marca 2019], <https://rf.gov.pl/pytania-i-odpowiedzi/ubezpieczenia-majatkowe-mieszkan-i-domow-assistance/Jak_dlugo_ubezpieczyciel_moze_likwidowac_szkode___2711>.
[2] Kiedy ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania z OC?, „Motoleasing”, [dostęp: 1 marca 2019], <http://www.motoleasing.pl/artykul/758/Kiedy%20ubezpieczyciel%20nie%20wyp%C5%82aci%20odszkodowania%20z%20OC%3F>.
[3] Anna Sekura, 10 powodów odmowy wypłaty odszkodowania z AC, „Odszkodowania Motoryzacyjne”, 18 maja 2015 [1 marca 2019], <http://odszkodowaniamotoryzacyjne.pl/10-powodow-odmowy-wyplaty-odszkodowania-z-ac/2015/05/18>.
[4] Co robić, gdy ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania, ale nie ma racji?, „Mfind Akademia”, 10 maja 2018 [dostęp: 1 marca 2019], <https://www.mfind.pl/akademia/dochodzenie-odszkodowan/ubezpieczyciel-odmawia-wyplaty-odszkodowania/>.